สิ้น !! ศิลปิน "รางวัลต้นธารศิลป์"

Last updated: 26 ส.ค. 2559 |

สิ้น !! ศิลปินรางวัลต้นธารศิลป์

เช้าวันนี้ (26 ส.ค.59) แวดวงศิลปะได้ทราบข่าวการเสียชีวิตของ อาจารย์ปัญญา เพ็ชรชู ศิลปินผู้มีความเชี่ยวชาญด้านการเขียนภาพเหมือนบุคคลอันดับต้นๆของเมืองไทยและอาจารย์สอนศิลปะแห่งรั้วเพาะช่าง

ท่านเจ้าคุณพระราชกิจจาภรณ์ (เทอด ญาณวชิโร) เคยไปเยี่ยมอาจารย์ปัญญา เพ็ชรชูในห้องทำงานและห้องนอน เนื่องด้วยเป็นผู้ที่ได้รับรางวัลต้นธารศิลป์ ในอุปถัมภ์เจ้าประคุณสมเด็จพระพุฒาจารย์ (เกี่ยว อุปเสณมหาเถร) ได้กรุณาเล่าถึงว่า "ตนเองก็เป็นเด็กวัดสระเกศ ตอนเรียนวาดภาพก็วาดภูเขาทองเป็นแบบ" เคยวาดภาพถวายสมเด็จพระสังฆราช (อยู่ ญาโณทยมหาเถร) วาดเป็นพระองค์แรก ติดอยู่กลางตำหนักสมเด็จ สวยงามและโดดเด่นที่สุด ซึ่งท่านเล่าด้วยความปีติและภูมิใจที่ได้วาดภาพ นั้น ต่อมาเมื่อปี 2555 ก็ได้วาดภาพถวายเจ้าประคุณสมเด็จพระพุฒาจารย์ (เกี่ยว อุปเสณมหาเถร) ในนิทรรศการสุวรรณบรรพต สยามพุทธศิลป์ ในโอกาสครบ 85 ปี สมเด็จพระพุฒาจารย์ 5 ปีสำนักงานส่งเสริมคุณธรรม จริยธรรม และความมั่นคง แห่งสถาบันชาติ พระศาสนา พระมหากษัตริย์ และนอกจากนั้นยังได้วาดภาพภูเขาทอง อีกหลายภาพ โดยแจกลูกศิษย์บ้าง หากใครชื่นชอบก็มอบให้บ้าง

พระราชกิจจาภรณ์ (เทอด ญาณวชิโร)

อ.ปัญญา เกิดที่ จ.สมุทรสาคร ความสนใจในศิลปะเริ่มต้นขึ้นเมื่อครั้งเรียนมัธยมเนื่องจากมีโอกาสเรียนกับ ดำรง เล็กสวาสดิ์ ครูสอนศิลปะแห่งโรงเรียนวัดธรรมจริยาภิรมย์ อ.บ้านแพ้ว จ.สมุทรสาคร ซึ่งเคยเป็นศิษย์เก่าเพาะช่าง และส่วนหนึ่งมีความประทับใจในความสวยงามของลายดอกกุหลาบที่พิมพ์อยู่บนจานชามที่บ้าน จนทำให้อยากวาดภาพ

ตลอดชีวิตของการเป็นศิลปินและอาจารย์สอนศิลปะที่รั้วเพาะตั้งแต่เริ่มบรรจุกระทั่งเกษียณอายุราชการ เป็นเวลาเกือบ 40 ปี

นอกจากชื่อของ อ.ปัญญาจะเป็นที่กล่าวถึงในแง่ของการเป็นครูผู้ทุ่มเทและมีความเมตตากับลูกศิษย์ โดยเฉพาะการช่วยเหลือลูกศิษย์ที่มีฐานะยากจน เพื่อให้พวกเขาเหล่านั้นได้มีโอกาสเรียนศิลปะและทำงานศิลปะต่อไปได้ อ.ปัญญามักจะเจียดรายได้ส่วนหนึ่งของตัวเองมาช่วยเหลือ

ในแง่ของการเป็นศิลปิน อ.ปัญญายังมีชื่อเสียงในด้านการวาดภาพเหมือนบุคคลด้วยเทคนิคสีชอล์ก โดยเบื้องต้นได้แรงบันดาลใจและศึกษาจากผลงานของศิลปินที่มีชื่อเสียงในอดีต อาทิ จำรัส เกียรติก้อง,เฉลิม นาคีรักษ์ ฯลฯ

ตัวอย่างผลงานชิ้นสำคัญของ อ.ปัญญา อาทิ พระบรมสาทิสลักษณ์ของพระมหากษัตริย์ไทยและพระบรมวงศานุวงศ์ในหนังสือวชิราวุธานุสรณ์สาร,ภาพเหมือนสมเด็จพระอริยวงศาคตญาณ สมเด็จพระสังฆราช (อยู่ ญาโณทโย) สมเด็จพระสังฆราชพระองค์ที่ 15 แห่งกรุงรัตนโกสินทร์ซึ่งขณะนี้ภาพชิ้นนี้ติดประดับไว้ ณ วัดสระเกศราชวรมหาวิหาร, ภาพเหมือนเจ้าอาวาสวัดราชบพิธ,พระสาทิสลักษณ์ สมเด็จพระสังฆราช 19 พระองค์ ณ วัดบวรนิเวศ ราชวรวิหาร,รวมถึงเป็นผู้ได้รับมอบหมายจากทางวัดให้เขียนพระบรมสาทิสลักษณ์ รัชกาลที่ 5 รัชกาลที่ 6 รัชกาลที่ 7 รัชกาลที่ 9 ขณะทรงผนวช,ภาพเหมือนสมเด็จพระพุฒาจารย์ (เกี่ยว อุปเสโณ) อดีตเจ้าอาวาสวัดสระเกศราชวรมหาวิหาร และอดีตผู้ปฏิบัติหน้าที่สมเด็จพระสังฆราช,พระสาทิสลักษณ์ สมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปริณายก บนหนังสือที่ระลึกพระราชพิธีพระราชทานเพลิงพระศพ เล่มสีเหลือง ซึ่งแจกโดยกรุงเทพมหานคร ฯลฯ

และหากใครที่มีโอกาสเข้าไปในห้องโถงอาคารอำนวยการโรงเรียนเพาะช่าง ก็จะเห็นภาพเขียนสีชอล์กผู้บัญชาการ ผู้อำนวยการ และผู้บริหารของโรงเรียนเพาะช่างทุกพระองค์และทุกคนนับแต่ที่โรงเรียนเพาะช่างก่อตั้งเมื่อปี 2456 ซึ่งภาพเขียนหลายภาพเขียนโดยของ อ.ปัญญา รวมถึงพระบรมสาทิสลักษณ์ของล้นเกล้ารัชกาลที่ 6 พระผู้สถาปนาโรงเรียนเพาะช่างขึ้นตามกระแสพระราชดำริของพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 5

ผลจากการอุทิศตนรับใช้สังคมทั้งทางด้านศิลปะและพระพุทธศาสนา ทำให้ในปี พ.ศ.2545 มูลนิธิ ม.ล.ปิ่น มาลากุล มอบรางวัล "ศาสตรเมธี" สาขาศิลปกรรมศาสตร์ด้านจิตรกรรมศาสตร์ ให้แก่ อ.ปัญญา และต่อมาในปี พ.ศ.2556 ยังได้รับ “รางวัลต้นธารศิลป์” จาก สำนักงานส่งเสริมคุณธรรม จริยธรรม และความมั่นคงแห่งสถาบันชาติ พระศาสนา พระมหากษัตริย์ วัดสระเกศ ราชวรมหาวิหาร

“ภาพเหมือนที่ผมชอบเขียนที่สุดคือภาพพระสงฆ์เพราะเขียนได้ง่ายและท่านนำจิตใจเราไปสู่ความดี กิเลสลดลง"

หมายเหตุ : จะมีพิธีรดน้ำศพและสวดพระอภิธรรม "ศาสตรเมธี ปัญญา เพ็ชรชู" ณ ศาลา 4 วัดโสมนัสราชวรวิหาร (ติดตามรายละเอียดเพิ่มเติม)